Ośrodek Pomocy Społecznej w Sławie

Standardy ochrony małoletnich

STANDARDY OCHRONY MAŁOLETNICH W PRAKTYCE WYCHOWAWCZEJ ŚWIETLIC OPIEKUŃCZO - WYCHOWAWCZYCH W SŁAWIE.

I. Postanowienia ogólne

 

1. Mając na uwadze dobro małoletnich uczęszczających do świetlic opiekuńczo – wychowawczych w miejscowościach: Sława, Ciosaniec, Krzepielów, Łupice i Stare Strącze, wprowadza się standardy ochrony małoletnich w praktyce wychowawczej w w/w świetlicach.

 

2. Standardy ochrony małoletnich w świetlicach opiekuńczo – wychowawczych określa się w szczególności:

 

a) zasady zapewniające bezpieczne relacje między małoletnimi a personelem placówek lub organizatora, a w szczególności zachowania niedozwolone wobec małoletnich;

 

b) zasady i procedurę podejmowania interwencji w sytuacji podejrzenia krzywdzenia lub posiadania informacji o krzywdzeniu małoletniego;

 

c)procedury i osoby odpowiedzialne za składanie zawiadomień o podejrzeniu popełnienia przestępstwa na szkodę małoletniego, zawiadomienie sądu opiekuńczego oraz w przepadku instytucji, które posiadają takie uprawnienia, osoby odpowiedzialne za wszczynanie procedury „Niebieskiej Karty”;

 

d) zasady przeglądu i aktualizacji standardów;

 

e) zakres kompetencji osoby odpowiedzialnej za przygotowanie personelu placówki lub organizatora do stosowania standardów, zasady przygotowania tego personelu do ich stosowania oraz sposób dokumentowania tej czynności;

 

f) zasady i sposób udostępniania rodzicom albo opiekunom prawnym lub faktycznym oraz małoletnim standardów do zaznajamiania się z nimi i ich stosowania;

 

g) osoby odpowiedzialne za przyjmowanie zgłoszeń o zdarzeniach zagrażających małoletniemu i udzielenie mu wsparcia;

 

h) sposób dokumentowania i zasady przechowywania ujawnionych lub zgłoszonych incydentów lub zdarzeń zagrażających dobru małoletniego.

 

3. Standardy ochrony małoletniego w praktyce wychowawczej Świetlic opiekuńczo – wychowawczych zwane dalej Standardami, uwzględniają doświadczenia i praktyki stosowane w placówkach.

 

4. Celem niniejszego dokumentu jest wskazanie wszystkim osobom zaangażowanym w pracę wychowawczą prowadzoną przez Świetlice opiekuńczo – wychowawcze w/w placówkach, procedury i zasady podejmowania interwencji w sytuacji podejrzenia krzywdzenia lub posiadania informacji o krzywdzeniu małoletnich oraz zapis wskazówek, przykładów dobrych praktyk, procedur oraz konsekwencji prawnych , zaniedbań lub naruszeń zapisów prawa dotyczących ochrony nieletnich ( małoletnich) przed wszelką przemocą w tym seksualną.

2

 

5. Standardy przeznaczone są do stosowania w działaniach Świetlic opiekuńczo – wychowawczych w gminie Sława. Obowiązują wszystkich, którzy stanowią społeczność wychowawczą , a w szczególności kierownika, wychowawców, trenerów, wolontariuszy, praktykantów i stażystów zgodnie z zakresem ich odpowiedzialności.

 

II. Objaśnienie pojęć

 

1. Dokument stosuje terminologię zgodną z ogólnie przyjętymi definicjami pedagogicznymi i prawnymi.

 

Animator – to osoba pełnoletnia podejmująca określone zadania zlecone przez dyrektora lub kompetentnego pracownika;

 

asystencja – stała obecność wychowawcza, specyficzny styl obecności i działań wychowawczych zgodnych z systemem prewencyjnym, dający poczucie bezpieczeństwa i akceptacji, obdarzający życzliwością , wspierający mądrą radą i upomnieniem a w trudnościach pomocą;

 

kierownik – rozumie się przez to określenie osoby sprawującej funkcję Kierownika Świetlic opiekuńczo – wychowawczych na terenie Gminy Sława;

 

niepełnoletni niepełnosprawni oraz ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi – dzieci, które potrzebują szczególnego rozpoznania i zaspokajania potrzeb rozwojowych i edukacyjnych wynikających z następujących czynników:

- uzależnień,

- niepełnosprawności,

- niedostosowania społecznego,

- choroby przewlekłej,

- specyficznych trudności w uczeniu się,

- zaburzeń komunikacji językowej,

- niepowodzeń edukacyjnych,

- sytuacji kryzysowych lub traumatycznych,

- zaniedbań środowiskowych związanych z sytuacją bytową nieletnich oraz trudności

adaptacyjnych wynikających z różnic kulturowych (np. zmiana środowiska edukacyjnego);

 

opiekun – opiekun prawny w rozumieniu art. 145 – 177 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r, Kodeks rodzinny i opiekuńczy;

 

personel – wszystkie osoby zatrudnione na podstawie umowy o pracę lub umowy cywilnoprawnej lub podejmujące obowiązki na zasadach powołania, wolontariatu w szczególności kierownik, wychowawcy, trenerzy, animatorzy, praktykanci, stażyści;

 

prawnik – w sensie ścisłym to osoba pełnoletnia zatrudniona na umowę o pracę. W niniejszym dokumencie to pojęcie oznacza także osoby wykonujące czy to usługi, czy zlecenia na podstawie umowy cywilnoprawnej;

 

praktykant – osoba odbywająca praktykę pedagogiczną na podstawie skierowania lub umowy cywilnoprawnej;

 

stażysta – osoba odbywająca staż zawodowy;

 

3

wolontariusz – osoba pełnoletnia podejmująca określone zadania na podstawie porozumienia o wykonywaniu wolontariatu;

 

wychowawca – członek personelu, którego zadaniem jest prowadzenie zajęć o charakterze dydaktycznym, opiekuńczym i wychowawczym;

 

wykorzystanie (zmienne: przemoc, molestowanie, nadużycie, prześladowanie) – forma krzywdzenia polegająca na wywieraniu wpływu na proces myślowy, zachowanie lub stan fizyczny osoby, pomimo braku przyzwolenia z jej strony. Wyróżnia się wykorzystywanie fizyczne, psychiczne, seksualne, cyberprzemoc i zaniedbanie¹.

 

2. Opieka nad małoletnimi jest rozumiana jako troska o ich godność, dobro fizyczne, psychiczne i duchowe. Wszyscy członkowie personelu biorą na siebie tę odpowiedzialność zważywszy, że okoliczności skrzywdzenia małoletnich może być wiele.

 

3. Ochraniać i promować dobro małoletnich , w szczególności chronić ich przed krzywdzeniem, jest to cel koordynacji odpowiedzialnych za pracę wychowawców, według właściwych ich ról i kompetencji.

 

III. Wykorzystanie

 

1. Małoletni mogą zostać wykorzystani w domu, w instytucji, w swoim środowisku, przez osoby znajome sobie lub przez osoby nieznane. Mogą być wykorzystani przez jednego lub kilku dorosłych, przez innego małoletniego lub kilku małoletnich. Ktoś może wykorzystać małoletniego wyrządzając mu krzywdę , ktoś może być winny zaniedbania nie interweniując w celu zapobieżenia krzywdy.

 

2. Opis form wykorzystania:

 

2.1. Wykorzystanie fizyczne – każda farma niewłaściwego, nieprzypadkowego naruszenia nietykalności cielesnej małoletniego, zarówno zamierzona jak i wynikająca z zaniedbania opieki nad małoletnim (np. Potrząsanie uczniem w formie kary, bicie, rzucanie, oszałamianie różnymi środkami, powodowanie oparzeń, topienie, duszenie lub inne używanie siły fizycznej). Do krzywdy fizycznej może dojść także wtedy, gdy rodzic lub opiekun prawny zatai objawy choroby nieletniego lub świadomie przyczyni się do niej.

 

2.2 Wykorzystywanie psychiczne – polega na uporczywym, niewłaściwym traktowaniem emocjonalnym małoletniego powodującym poważne i trwałe defekty w jego rozwoju emocjonalnym. Jest ono najczęściej występującą kategorią nadużyć w relacjach między wychowawcami a dziećmi.

W psychice małoletniego może się kodować przekaz, iż nie ma on żadnej wartości, lub nie jest kochany ani akceptowany, albo, że ma wartość jedynie wtedy, gdy odpowiada zadowalające na potrzeby innych. Wykorzystanie lub przemoc psychiczna może polegać na stawianiu wymagań nieodpowiednich do wieku i rozwoju małoletniego. Mogą to być relacje, które przekraczają jego zdolności rozwojowe, czy też nadopiekuńczość lub ograniczenie możliwości odkrywania i uczenia się. Wykorzystanie emocjonalne może przejawiać się także poprzez zamknięcie nieletniego na normalne relacje społeczne. Ma też miejsce wtedy, gdy nieletni widzą złe traktowanie innych osób, co może prowadzić do subiektywnego poczucia zastraszania i zagrożenia. Określony rodzaj wykorzystania emocjonalnego jest obecny w każdej przemocy wobec mołoletnich.

 

2.3. Wykorzystanie seksualne

4

o wykorzystywaniu seksualnym mówimy w sytuacji, gdy dziecko świadomie lub nieświadomie zostaje użyte przez inną osobę w celu pobudzenia lub zaspokojenia seksualnego także osoby lub osób trzecich. Zasadniczo rozróżnia się wykorzystanie z fizycznym dotykiem i bez dotyku. Wykorzystanie z użyciem kontaktu fizycznego obejmuje penetrację lub akty niepenetrujące (obmacywanie, nienaturalne pieszczoty, nienaturalne pocałunki itd.). Wykorzystanie seksualne małoletniego bez użycia dotyku ma miejsce wtedy, gdy małoletni jest fotografowany lub filmowany dla celów pornograficznych, prezentowane mu są treści erotyczne, jest świadkiem ekshibicjonizmu, jest konfrontowany z obscenicznym językiem lub nieprzyzwoitymi obrazami albo zachęcany, by zachowywał się w sposób seksualnie niewłaściwy.

 

2.4. Cyberprzemoc – wszelka przemoc z użycie technologii informacyjnych i komunikacyjnych , komunikatorów, czatu, stron internetowych, blogów SMS-ów MMS-ów.

Przykłady cyberprzemocy: wysyłanie wulgarnych e-maili i SMS-ów, kłótnie internetowe, publikowanie i rozsyłanie ośmieszających informacji, zdjęć i filmów , podszywanie się pod inną osobę, obraźliwe komentowanie wpisów na blogu, przesyłanie linków z obraźliwymi zdjęciami i filmików osobom trzecim.

 

2.5. Zaniedbanie – definiowane jest jako pozbawienie małoletniego określonego dobra, powodujące znaczącą szkodę lub osłabienie jego rozwoju. W tej kategorii mieści się m.in. : pozbawienie żywności, ubrania, ciepła, środków higieny, stymulacji intelektualnej, opieki, poczucia bezpieczeństwa, przyjaznych uczuć, opieki medycznej. Równie poważnym aktem zaniedbania jest niechronienie nieletniego przed szkodami fizycznymi i psychicznymi, przed niebezpieczeństwami, nie zapewnienie mu odpowiedniej pomocy, w tym powierzenie go osobom, które nie zapewniają mu odpowiedniej opieki medycznej i leczenia. Zaniedbywanie staje się widoczne dopiero w perspektywie dłuższego okresu czasu. Objawia się ono jako permanentny stan niezaspokajania fizycznych, emocjonalnych i psychicznych potrzeb dziecka, prowadząc, prowadzący do poważnych negatywnych następstw. Symptomami, które mogą świadczyć o zaniedbywaniu dziecka, są m.in. Niepokojąco mały wzrost lub masa ciała dziecka, czy też jego notoryczna nieobecność w szkole. Zaniedbanie może wystąpić już w okresie ciąży z powodu używania przez matkę środków uzależniających. Rodzic może świadomie dopuścić się zaniedbania, nie dostarczając dziecku żywności, odzieży i schronienia, usuwając je z domu czy odrzucając.

 

IV. POLITYKA OCHRONY MAŁOLETNICH W DZIAŁANIACH ŚWIETLIC

OPIEKUŃCZO -WYCHOWAWCZYCH W GMINIE SŁAWA

 

1. Polityka ochrony małoletnich opiera się na zasadach:

a) nie ma tolerancji dla nadużyć wobec małoletnich,

b) prawa małoletnich są chronione,

c) małoletni mają zagwarantowane bezpieczeństwo i ochronę,

d) każdy z osobna i wszyscy razem odpowiadają za bezpieczeństwo małoletnich,

e) wychowawcy posiadają skuteczne narzędzia służące ochronie małoletnich w postaci

odpowiedniego wykształcenia, umiejętności stosowania systemu prewencyjnego oraz znajomości

procedur postępowania,

f) na tablicy ogłoszeń lub w innym widocznym miejscu umieszcza się informacje dla

wychowanków o miejscach i możliwościach pomocy w sytuacjach kryzysowych np. Telefon

5

zaufania, Niebieska Linia itp.

 

2. Każdy wychowanek ma potrzebę:

a) zaspokojenia potrzeb fizycznych i zwrócenia na siebie uwagi,

b) kontaktów i relacji społecznych,

c) przynależności np. do rodziny, grupy itp.,

d) uznania i szacunku ze strony innych,

e) otrzymania wsparcia w integralnym rozwoju,

f) budowania i potwierdzania własnej tożsamości,

g) pozyskania sensu życia,

h) poczucia bezpieczeństwa i doświadczania miłości.

3. Każdy wychowanek ma prawo do :

a) poznania i ochrony swoich potrzeb i praw,

b) ochrony przed zaniedbaniem, przemocą i wykorzystaniem,

c) obrony, w tym prawa do korzystania z pomocy obrońców, d) ochrony przed dyskryminacją,

d) poszanowania własnej godności.

4. Cały personel i osoba nowo przyjęta, zostanie zapoznana z treścią niniejszego dokumentu. Zostanie to przez każdą osobę potwierdzone podpisem Deklaracji respektowania Standardów i zasad ochrony małoletnich w praktyce wychowawczej w świetlicach Sławy.

5. kierownik dopilnuje, by odpowiednio do podejmowanych obowiązków cały personel wziął udział w stosownych szkoleniach.

6. W każdym czasie na polecenie Kierownika Ośrodka Pomocy Społecznej w Sławie, albo okresowo z inicjatywy właściwego organu, zostanie dokonany audyt pod kątem ochrony osób małoletnich przed wykorzystaniem.

7. Standardy są narzędziem służącym eliminowanie ryzyka popełniania nadużyć wobec małoletnich a jego przestrzegania pozwala zminimalizować ryzyko wystąpienia nadużyć w relacjach z dziećmi i młodzieży.

Celem standardów jest:

a) zapewnienia bezpieczeństwa małoletnich uczestników świetlic wychowawczo opiekuńczych na terenie gminy Sława,

b) udzielanie rodzicom lub opiekunom prawnym małoletnich pewności co do stosowania w praktyce wychowawczej najwyższych standardów bezpieczeństwa.

8. W centrum Standardów znajduje się dobro małoletniego, z czym wiąże się podkreślenie wagi:

a) słuchania małoletniego,

6

 

b) szacunku wobec nich jako osób,

c) doceniania ich wysiłków i osiągnięć,

d) zachęcania ich do pozytywnego motywowania.

V. Zasady zapewniające bezpieczne relacje między małoletnimi, a personelem Świetlic opiekuńczo wychowawczych w szczególności:

1. Zachowania niedozwolone wobec małoletnich.

1.1 Stosowanie przez personel kar cielesnych wobec małoletnich nie jest dozwolone w żadnych okolicznościach i od tej reguły nie ma wyjątków.

1.2 Wszyscy małoletni mają prawo do bycia traktowanymi przez personel z jednakową troską. Nie do zaakceptowania jest faworyzowanie przez wychowawcę lub innych członków personelu pojedynczych osób, wyrażane werbalnie czy niewerbalnie.

1.3 Nie może być ze strony personelu w szczególności ze strony wychowawców tolerancji wobec jakiegokolwiek zachowania, które może zostać odczytane jako znęcanie się lub dokuczanie zarówno ze strony dorosłych jak i samych wychowanków.

1.4 W miarę możliwości nie należy przebywać z małoletnim sam na sam.

a) Jeżeli dobro małoletniego wymaga indywidualnego spotkania z członkiem personelu, spotkanie to nie może odbywać się w warunkach odizolowania. Informacja o czasie i miejscu spotkania winna być przekazana innym członkom personelu. W razie możliwości członkowie personelu przeprowadzający tego rodzaju spotkanie powinien zatroszczyć się o transparentność ( obecność innych osób w bezpośrednim pobliżu, otwarte drzwi, itp.).

b) Indywidualnych spotkań z małoletnimi nie wolno w nieroztropny sposób mnożyć ani przedłużać. Zarówno pora, jak i liczba spotkań powinna być określona.

c) O indywidualnym spotkania z małoletnim członek personelu winien poinformować rodziców lun opiekunów małoletniego. Wyjątkiem jest sytuacja, w której podanie takiej informacji zagroziłoby bezpieczeństwu małoletniego.

d) Jeśli zachodzi wychowawcza potrzeba wizyty w domu małoletniego, członek personelu nie powinien w jej trakcie wykraczać poza formalne ramy związane z wykonywaniem czynności zawodowych, a wizyta powinna się odbywać w obecności rodzica (opiekuna prawnego).

e) Nieprzestrzeganie niniejszych zasad dotyczących indywidualnych spotkań z małoletnimi traktowane będzie jako naruszenie podstawowych obowiązków pracowniczych z wszystkimi wynikającymi stąd konsekwencjami, z rozwiązaniem stosunku pracy włącznie.

 

 

7

 

1.5 Członkowie personelu, w tym szczególnie wychowawcy, winni unikać przebywania z wychowankami sam na sam bez wyraźnego powodu wychowawczego. Nawet wówczas powinni jednak zatroszczyć się w miarę możliwości o obecność innych osób z personelu.

1.6 Członek personelu nie powinien udawać się w podróż samochodem sam z małoletnim , z wyjątkiem szczególnych okoliczności, po uzyskaniu pisemnej lub telefonicznej ( przy świadku) z, z rozmowy należy sporządzić notatkę, podpisaną prze świadka rozmowy zgody rodziców/ opiekunów prawnych.

1.7 Nie do zaakceptowania jest werbalne naruszanie dobra małoletniego przez personel, w tym zwłaszcza opowiadanie w ich obecności żartów o podtekście seksualnym. W przypadku konieczności podjęcia z małoletnim rozmowy na tematy związane z płciowością należy wykazywać się daleko idącą ostrożnością, delikatnością i roztropnością.

1.8 Pod żadnym pozorem personel nie może częstować małoletnich podopiecznych jakimikolwiek używkami lub tolerować ich używania. 1.9 Zabronione jest pozostawanie pod wpływem alkoholu lub środków odurzających przez personel prowadzący zajęcia lub sprawujący w danym czasie asystencję lub opiekę nad małoletnimi.

1.10 W pracy z małoletnimi wychowawcy powinni używać środków , języka i metod adekwatnych do wieku wychowanków. Podobnie powinien być potraktowany przekaz medialny, np. Przez telefon komórkowy, internet, wideo itp. W żadnym jednak wypadku nie wolno wykorzystywać pornograficznych lub zawierających treść obsceniczną.

1.11 Personel zawsze winien wykazywać daleko idącą troskę o integralność i nienaruszalność cielesną każdego małoletniego.

1.12 Niewłaściwym zachowaniem i nadużywaniem wobec nietykalności są:

a) wszelkie formy okazywania niechcianej czułości,

b) pełne i mocne uściski i objęcia, tzw. „ niedźwiadki”,

c) dotykanie piersi, pośladków i okolic intymnych,

d) klepanie w uda lub kolana,

e) łaskotanie lub „mocowanie się” w silnym objęciu,

f) obejmowanie młodocianego, stojąc za jego plecami,

g) masaże,

h) całowanie w szczególności w usta,

i) kładzenie się albo spanie obok małoletniego,

j) okazywanie czułości zwłaszcza w miejscach wyizolowanych, np. Łazienki, ubikacje, prywatne pokoje,

8

 

k) komplementowanie odnoszące się do rozwoju fizycznego.

1.13 Należy eliminować wszelkie gry i zabawy, w których dochodzi do powyżej opisanych niewłaściwych zachowań, w szczególności gdy używa się powyższych form dotyku.

1.14 Małoletnim przysługuje prawo do prywatności, w szczególny sposób prawo to winno być respektowane w takich miejscach jak przebieralnie, pływalnie, łazienki i toalety. W wymienionych miejscach personel nie może w żaden sposób ingerować w prywatność małoletnich, w tym zwłaszcza wykonywać małoletnim zdjęć. Winien także zadbać, by zdjęcia nie robili sobie nawzajem sami małoletni.

1.15 Na fotografowanie małoletnich w innych sytuacjach i upublicznianie ich zdjęć personel musi uprzednio uzyskać pisemną zgodę rodziców lub opiekunów. To samo dotyczy publikacji materiałów filmowych ( załącznik 2).

1.16 Personel nie może wyręczać dzieci ani pomagać im w czynnościach natury osobistej ( toaleta, mycie się, przebieranie itp.) o ile małoletni są w stanie wykonać te czynności samodzielnie.

1.17 Personel nie może się obchodzić z małoletnim niewłaściwie, w tym szorstko go traktować czy żartować nieprzyzwoicie. Zdrowa rezerwa w kontakcie ma stworzyć poczucie bezpieczeństwa i zapewnić małoletniemu dobre samopoczucie.

1.18 W rozumieniu prawa polskiego w zapisach kodeksu karnego² przestępstwa stanowi m.in.:

a) obcowanie seksualne z osobą małoletnią poniżej lat piętnastu – Kodeks karny, art. 200, § 1” kto obcuje płciowo z małoletnim poniżej lat 15 lub dopuszcza się wobec takiej osoby innej czynności seksualnej lub doprowadza ją do poddania się takim czynnością albo do ich wykonania, podlega karze pozbawienia wolności od 2 do 12 lat”.

b) udostępnienie treści pornograficznych małoletniemu poniżej lat piętnastu – Kodeks karny, art. 200, § 3 „kto małoletniemu poniżej lat 15 prezentuje treści pornograficzne lub udostępnia mu przedmioty mające taki charakter albo rozpowszechnia treści pornograficzne w sposób umożliwiający takiemu małoletniemu zapoznać się z nimi, podlega karze pozbawienia wolności do 3 lat, § 4, karze określonej w § 3 podlega ; kto w celu swojego zaspokojenia seksualnego lub zaspokojenia seksualnego innej osoby prezentuje małoletniemu poniżej lat 15 wykonanie czynności seksualnej. § 5, karze określonej w § 3 podlega; kto prowadzi reklamę lub promocję działalności polegającej na rozpowszechnianiu treści pornograficznych w sposób umożliwiający zapoznanie się z nimi małoletniemu poniżej lat 15.

c) zgwałcenie osoby poniżej lat piętnastu – Kodek karny, art. 197 § 3 ust. 2, wykorzystywanie seksualne osoby upośledzonej umysłowo – Kodeks karny, art. 198.

 

9

 

d) wytwarzanie, rozpowszechnianie i posiadanie treści pornograficznych z udziałem małoletnich poniżej lat piętnastu-Kodeks karny, art. 202, § 3 – kto w celu rozpowszechniania produkuje, utrwala lub sprowadza , przechowuje lub posiada albo rozpowszechnia lub prezentuje treści pornograficzne z udziałem małoletniego, albo treści pornograficzne związane prezentowaniem przemocy lub posługiwaniem się zwierzętami, podlega karze pozbawienia wolności od 2 lat do 12. § 4 – kto utrwala treści pornograficzne z udziałem małoletniego, podlega karze pozbawienia wolności od roku do lat 10. § 4a - kto przechowuje , posiada lub uzyskuje dostęp do treści pornograficznych z udziałem małoletniego , podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do 5 lat. § 4b – kto produkuje, rozpowszechnia, prezentuje, przechowuje lub posiada treści pornograficzne przedstawiające wytworzony albo przetworzony wizerunek małoletniego uczestniczącego w czynnościach seksualnych podlega karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do 2 lat. § 4c- karze określonej w § 4b podlega – kto w celu zaspokojenia seksualnego uczestniczy w prezentacji treści pornograficznych z udziałem małoletnich.

e) nawiązywanie przy pomocy sieci teleinformatycznych kontaktu z małoletnimi, poniżej lat piętnastu w celu wykorzystania seksualnego – Kodeks karny, art. 200a³ , § 1 – kto w celu popełnienia przestępstwa określonego w art. 197 § 3, pkt 2 lub art. 200, jak również produkowania lub utrwalania treści pornograficznych, za pośrednictwem systemu teleinformatycznego lub sieci telekomunikacyjnej nawiązuje kontakt z małoletnimi poniżej lat 15, zmierzając , za pomocą wprowadzania go w błąd, wyzyskania błędu lub niezdolności do należytego pojmowania sytuacji albo przy użyciu groźby bezprawnej, do spotkania z nim, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3. Kto za pośrednictwem systemu teleinformatycznego lub sieci telekomunikacyjnej małoletniemu poniżej lat 15 składa propozycje obcowania płciowego , poddania się lub wykonania innej czynności seksualnej lub udziału w produkowaniu treści pornograficznych i zmierza do jej realizacji, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.

f) nadużycie stosunku zależności lub zaufania albo w zamian za udzielanie lub obietnicę korzyści majątkowych lub osobistej wobec małoletniego w celu wykorzystania seksualnego – Kodeks karny , art. 199, § 1- kto, przez nadużycie stosunku zależności lub wykorzystania krytycznego położenia, doprowadza inną osobę do obcowania płciowego lub do poddania się innej czynności

seksualnej albo do wykonania takiej czynności, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3. § 2 , jeżeli czy określony w § 1, został popełniony na szkodę małoletniego, sprawca podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do 5 lat. § 3 – karze podlega, kto obcuje płciowo z małoletnim lub dopuszcza się wobec takiej osoby innej czynności seksualnej albo doprowadza ją do poddania

 

10

 

się takim czynnościom albo do ich wykonania , nadużywając zaufania lub udzielając w zamian korzyści majątkowej lub osobistej albo jej obietnicy.

g) uporczywe nękanie – Kodeks karny art. 190 a, § 1 – kto przez uporczywe nękanie innej osoby lub osoby jej najbliższej wzbudza u niej uzasadnione okolicznościami poczucie zagrożenia lub istotnie narusza jej prywatność, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.

§ 2, tej samej karze podlega – kto podszywając się pod inną osobę, wykorzystuje jej wizerunek lub inne jej dane osobowe w celu wyrządzenia jej szkody majątkowej lub osobistej . § 3 jeżeli następstwem czynu określonego w § 1 lub 2, jest targnięcie się pokrzywdzonego na własne życie, sprawca podlega karze pozbawienia wolności od roku do 10 lat.

W przypadku gdy pokrzywdzonym jest małoletni, przedawnienie karalności przestępstw, określonych w rozdziale XXV Kodeksu Karnego, tj. Przestępstw przeciwko wolności seksualnej i obyczajowej, nie może nastąpić przez ukończeniem przez pokrzywdzonego 30 roku życia.

 

2. Troska o nieletnich ze specjalnymi potrzebami wychowawczymi lub niepełnosprawnością

2.1 Małoletni ze specjalnymi potrzebami oraz niepełnosprawni wymagają zwykle więcej troski od pozostałych. Od personelu oczekuje się w takich przypadkach szczególnej wrażliwości połączonej z wydawaniem jasnych i jednoznacznych komunikatów. Wielkie znaczenie ma uważne słuchanie małoletnich specjalnej troski, ponieważ wyrażanie obaw przychodzi im z trudnością. Nie należy lekceważyć tego, co mówią.

2.2 Jeżeli zachodzi potrzeba pomocy małoletniemu niepełnosprawnemu w czynnościach osobistych, personel winien jej udzielić z pełnym zrozumieniem problemu oraz za udokumentowaną zgodą rodziców lub opiekunów. W przypadkach nagłych i niespodziewanych możliwe jest udzielanie zgody telefoniczne, przy świadku rozmowy.

Należy z tej rozmowy sporządzić notatkę podpisaną także przez świadka rozmowy. Przy udzielaniu takiej pomocy członek personelu ma obowiązek kierować się należytym szacunkiem i dyskrecją.

2.3 Personel nie może wyręczać małoletniego niepełnosprawnego w czynnościach osobistych, które jest w stanie wykonać samodzielnie.

2.4 Małoletni niepełnosprawni lub posiadający specyficzne trudności mogą zostać łatwiej niż inni , wykluczeni z grupy. Z tego powodu szczególną wagę ma umiejętność wysłuchania takich dzieci przez personel, tym bardziej, że mogą one mieć trudności w wyrażaniu swoich uczuć w obawie przed niewłaściwym zrozumieniem lub zlekceważeniem. Należy też pamiętać, że małoletni specjalnej troski mogą się uzależnić od dorosłych bardziej niż inni małoletni.

 

11

2.5 Członkowie personelu mający bezpośrednią styczność z małoletnim powinien zostać poinformowani, gdy pojawi się przypuszczenie, iż małoletni jest zastraszany lub narażany na jakieś formy przemocy.

2.6 Nieprzestrzeganie niniejszych zasad postępowania z małoletnimi o specjalnych potrzebach wychowawczych i niepełnosprawności traktowane będzie jako naruszenie podstawowych obowiązków pracowniczych z wszystkimi wynikami stąd konsekwencjami z rozwiązaniem stosunku pracy włącznie.

 

3. Podróże , wycieczki, wakacje.

3.1 Wszystkie wycieczki, zarówno jedno – jak i wielodniowe wyjazdy, turnusy wakacyjne i pobyt poza placówką, jak również czas świąteczny powinny być starannie planowane i w sposób formalny dokumentowane, ze szczególnym uwzględnieniem kwestii transportu, zakwaterowania planu dnia oraz bezpieczeństwa. Należy także zadbać o stosowne ubezpieczenie. Załącznik nr 3 stanowi apel do rodziców z prośbą o dobrą współpracę.

3.2 W czasie wyjazdów należy zwrócić uwagę na zachowania podopiecznych mogące wskazywać na problemy małoletniego z aklimatyzacją w grupie, trudnościami w nawiązywaniu kontaktów z rówieśnikami oraz na brak wykazywania się przez małoletnich umiejętnościami w zakresie radzenia sobie z sytuacjami konfliktowymi pojawiającymi się w grupie rówieśniczej.

3.3

Szczególną uwagę i wyjątkową czynność należy wykazać w stosunku do tych małoletnich, których zachowanie może stworzyć zagrożenie, budzić niepokój lub być źródłem dyskonfortu dla innych małoletnich uczestników wakacyjnego pobytu.

3.4 Personel nie może bagatelizować jakichkolwiek sygnałów mogących wskazać w szczególności na: izolowanie się małoletniego w grupie rówieśników, przejawy agresji wśród małoletnich ( w szczególności agresywnych zachowań starszych wobec młodszych), konflikty między podopiecznymi pojawiające się w przypadku małoletnich zachowania seksualne nieadekwatne do ich wieku, wykorzystywanie przez rówieśników zagubienia i nieporadności małoletnich słabiej przystosowanych do radzenia sobie w grupie.

3.5 Należy poświęcać jak uwagi małoletnim, którzy nie radzą sobie w kontaktach z rówieśnikami ( w szczególności kontrolować ich samopoczucie oraz na bieżąco oceniać , czy sytuacja pobytu na półkolonii, obozie czy turnusie nie stanowi dla takiego dziecka zbytniego obciążenia emocjonalnego, mogącego powodować zagrożenie dla jego zdrowia).

3.6 W razie stwierdzenia tego rodzaju przypadków personel ma obowiązek podjąć działania w celu wyjaśnienia zaistniałej sytuacji oraz powinien bezzwłocznie przystąpić do podjęcia odpowiednich

12

czynności zapewniających bezpieczeństwo, spokój i dobre samopoczucie podopiecznych w tym: przyczynę dostrzeżonych u podopiecznych problemów, pomoc małoletniemu, który zgłasza problem lub w przypadku którego dostrzeżono iż na problemy, których nie potrafi ( lub z jakichś przyczyn boi się ) zasygnalizować, zgłosić stwierdzony przypadek Kierownikowi oraz uzasadnionych przypadkach rodzicom, opiekunom, odpowiednim władzom lub specjalistom ( w szczególności psychologom).

3.7 Na każdy wyjazd z małoletnimi, po uprzednim zapoznaniu rodziców( ( opiekunów prawnych) z programem wyjazdu, wychowawca zobowiązany jest uzyskać ich pisemną zgodę. Dotyczy to także zgody rodziców ( opiekunów) na przejazd samochodem prywatnym.

3.8 Rodzice mają prawo do informacji o kontaktowym numerze telefonu, pod którym będą mogli uzyskać informacje o dziecku podczas pobytu na wycieczce.

3.9 Na początku wycieczki wychowawcy mają obowiązek zapoznać uczestników z obowiązującymi podczas niej zasadami i regulaminami.

3.10 Należy zwrócić uwagę, aby czas przeznaczony na odpoczynek nocny zaplanowano w sposób zgodny z normami bezpieczeństwa. Szczególną uwagę należy poświęcić rozplanowaniu miejsc noclegowych i uczynić to – o ile to może – jeszcze przed wyjazdem.

3.11 Sypialnie chłopców i dziewcząt powinny być odseparowane i nadzorowane przez personel tej samej płci, co przebywający w nich wychowankowie.

3.12 Personel nie powinien nocować w pomieszczeniach, w których nocują małoletni.

3.13 W sytuacji szczególnej wymagającej od członka personelu pozostania w nocy w sypialni z małoletnim, powinien on o tym fakcie powiadomić inne osobę dorosłą( standardowo kierownika).

3.14 Wychowawca powinien na bieżąco przekazywać informacje na temat zdarzeń mających miejsce w trakcie organizowanych kolonii obozów oraz turnusów, które mogą stanowić zagrożenie dla ich uczestników oraz sygnalizować potrzebę podjęcia interwencji ze strony organizatorów w każdym przypadku, w którym taka interwencja może przyczynić się do rozwiązania problemów dostrzeżonych przez wychowawców.

3.15 Nieprzestrzeganie niniejszych zasad organizowania wyjazdów z małoletnimi traktowane będzie jako naruszenie podstawowych obowiązków pracowniczych z wszystkimi wynikami skąd konsekwencjami z rozwiązaniem stosunku pracy włącznie.

4. Zasady dostępu małoletnich do Internetu.

4.1 Świetlice opiekuńczo – wychowawcze w gminie Sława, zapewniają małoletnim dostęp do internetu. Personel jest zobowiązany podejmować działania zabezpieczające przed dostępem do

 

 

13

 

treści, które mogą stanowić zagrożenie dla ich prawidłowego rozwoju, w szczególności zainstalować i aktualizować oprogramowanie zabezpieczające.

4.2 Świetlica zapewnia dostęp do materiałów edukacyjnych dotyczących bezpieczeństwa korzystania z internetu.

4.3 Kierownik świetlic, dba aby na wszystkich komputerach na terenie Świetlic z dostępem do internetu były zainstalowane i aktualizowane ;

a) oprogramowanie filtrujące treści internetowe,

b) oprogramowanie monitorujące korzystanie i Internetu ( zastępczo dopuszcza się prowadzenie innych działań monitorujących),

c) oprogramowanie antywirusowe,

d) oprogramowanie antyspamowe,,

e) zapora sieciowa ( firewall).

VI. ZASADY I PROCEDURY PODEJMOWANIA INTERWENCJI W SYTUACJI PODEJRZENIA KRZYWDZENIA LUB POSIADANIA INFORMACJI O KRZYWDZENIU MAŁOLETNIEGO.

1. Zachowaj spokój.

2. Słuchaj spokojnie i traktuj małoletniego poważnie. Zadawaj pytania tylko w celu uściślenia . Nie zadawaj pytań naprowadzających i wtrącających. Nie sugeruj własnych słów, używaj tylko słów małoletniego. Pozwól małoletniemu mówić w jego własnym tempie.

3. Stosuj aktywne słuchanie, które wyraża współczucie, spokój i wsparcie. Nie okazuj szoku ani przerażenia w reakcji na słowa małoletniego.

4. Zapewnij małoletniego, że wyjawiając ci nadużycia postąpił właściwie.

5. Poinformuj małoletniego, że zrobisz wszystko co możesz by mu pomóc.

6. Powiedz małoletniemu, że nie ponosi winy za zaistniałą sytuację.

7. Zaproponuj małoletniemu, że będziesz mu towarzyszyć w drodze do osoby, u której uzyska dalszą pomoc.

8. Wyjaśnij małoletniemu, że tymi informacjami, będziesz musiał(a) podzielić się z innymi. Pod koniec rozmowy poinformuj go, co zamierzasz dalej zrobić i komu przekażesz uzyskane informacje.

9. Pamiętaj; osoba, która jako pierwsza dowiaduje się o zaistnieniu przypadku wykorzystywania małoletniego, nie jest upoważniona do wydawania decyzji, czy fakt nadużycia rzeczywiście miał miejsce. Jest to zadanie dla odpowiednich organów i instytucji, do których sprawa zostanie skierowana na dalszy etap.

 

14

 

10. Jeżeli wcześniej nie sporządziłeś notatki , zapisz niezwłocznie przebieg rozmowy i podpisz się czytelnie pod nią.

12. Poinformuj o zaistniałej sytuacji Kierownika.

 

VII. CZEGO NIE POWINNO SIĘ ROBIĆ.

1. Nie wpadać w panikę., nie reagować afektywnie.

2. Nie lekceważyć słów małoletniego. Nie wyrażać przypuszczeń, sugestii, nie stawiać hipotez, nie parafrazować tego, co powiedziała dana osoba, ani nie przedstawiać alternatywnych wyjaśnień.

3. Nie wyrażać opinii, negatywnych, pozytywnych, nie komentować zachowań domniemanego sprawcy.

4. Nie wyciągać dodatkowych informacji, nie dopytywać o szczegóły. To co małoletni powiedział w sposób wolny, jest nieprzekraczającą granicą. Stawianie pytań osobie, która komunikuje dany fakt, w rzeczywistości może mieć wpływ na sposób, w jaki później przedstawi wydarzenia.

5. Nie składać małoletniemu żadnych obietnic, które nie będą mogły być dotrzymane, szczególnie w kwestii poufności. Nie mówić niczego w stylu „Obiecuję nikomu o tym nie mówić”, ani że to pozostanie tajemnicą”

6. Nie ujawniać szczegółów rozmowy osobom postronnym, a w szczególności osobie, której małoletni postawi zarzuty.

7. Nie prosić małoletniego, by powtarzał opowiadanie danej historii.

 

VIII. O CZY NIE WOLNO ZAPOMNIEĆ?.

1. Rozstrzygnięcie, czy podejrzenia lub oskarżenia są zasadne, ocenianie nie należy do personelu. 2. Wszystkie podejrzenia i zarzuty muszą być traktowane poważnie i trzeba je rozstrzygać zgodnie z procedurami przewidzianymi w niniejszym dokumencie i w Kodeksie postępowania karnego, współpracując z właściwymi organami w zakresie odpowiednich kompetencji.

 

IX. PROCEDURY INTERWENCJI.

1. Odpowiedzialnymi za wdrożone Standardy, dopilnowanie, by były one respektowane a w sytuacji, kiedy pojawiają się sygnały o przemocy lub nadużyciu wobec małoletniego, zobowiązanymi do podjęcia odpowiednich działań jest Kierownik Świetlic opiekuńczo – wychowawczych.

 

15

2. Każdy Członek personelu, kierownik, wychowawca, pracownik, trener, animator, wolontariusz, stażysta, który został poinformowany o podejrzeniu, zarzutach fakcie przemocy lub nadużyciu wobec małoletniego, odpowiada za podjęcie właściwych działań zgodnie z niniejszą procedurą.

3. Pierwszym zadaniem tego, kto ma podejrzenie o akt przemocy lub nadużycie wobec małoletniego, albo którego o tym powiadomiono, jest jest zgłoszenie tego faktu Kierownikowi Świetlic,

a) w przypadku zgłoszenia przez małoletniego sytuacji przemocy domowej, wychowawca sporządza niezwłocznie notatkę i przekazuje ją do kierownika. Kierownik zawiadamia instytucje, które posiadają uprawnienia do wszczęcia procedury „Niebieskiej Karty”.

4. Należy zgłosić kierownikowi Świetlic na piśmie to, co zostało przekazane w tajemnicy przez małoletniego, nawet jeśli istnieje obawa, że małoletni będzie przez to cierpiał. Jest to ważne również wtedy, gdy nie ma się pewności, co do własnych podejrzeń.

5. Zgłaszający powinien się upewnić, że zgłoszenie zostało potraktowane poważnie i wdrożono odpowiednie procedury.

6. W przypadku zaistniałej sytuacji Kierownik Świetlic opiekuńczo – wychowawczych lub osoba przez niego wyznaczona powinna przekazać personelowi placówki tylko te informacje, które są niezbędne do zabezpieczenia dobra małoletniego oraz ustalenia faktów, w zakresie niezbędnym do podjęcia dalszych działań.

7. Jeżeli istnieje podejrzenie, iż osoba odpowiedzialna za przemoc lub nadużycie wobec małoletniego jest członkiem personelu, na czas przeprowadzenia postępowania wyjaśniającego Kierownik odsunie taką osobę od pełnienia obowiązków wymagających bezpośrednich kontaktów z małoletnimi, nie narażając jej na utratę reputacji. W przypadku analogicznych podejrzeń wobec Kierownika stosowne działania podejmuje Kierownik Ośrodka Pomocy Społecznej w Sławie.

8. Jeżeli oskarżenia o przemoc lub nadużycie wobec małoletniego okażą się bezpodstawne, członek personelu lub Kierownik zostanie niezwłocznie przywrócony do pełnienia swoich obowiązków. W takim przypadku przedsięwzięte zostaną jednocześnie przez Kierownika Ośrodka Pomocy Społecznej w Sławie wszelkie środki, aby zaistniała sytuacja nie odbiła się negatywnie na sytuacji członka personelu lub Kierowniku, pod adresem którego skierowane zostały bezpodstawne zarzuty.

9. Członek personelu nigdy sam nie powinien zajmować się wyjaśnieniem podejrzeń lub zarzutów oraz zaistniałych faktów.

10. Każdy ujawniony lub zgłoszony incydent lub zdarzenie zagrażające dobru małoletniego, na temat którego placówka posiada wiedzę, zostaje odnotowane w Rejestrze zdarzeń zagrażającemu dobru małoletniego.

11. Rejestr zdarzeń znajduje się w siedzibie OPS w Sławie.

16

 

12. Kierownik OPS wyznacza osobę odpowiedzialną za prowadzenie i uzupełnianie rejestru.

 

X. ZASADY I SPOSÓB UDOSTĘPNIANIA RODZICOM ALBO OPIEKUNOM PRAWNYM LUB FAKTYCZNYM STANDARDÓW OCHRONY MAŁOLETNICH DO ZAZNAJOMIENIA SIĘ Z NIMI I ICH STOSOWANIA.

 

1. Niniejsze standardy ochrony małoletnich w świetlicach opiekuńczo – wychowawczych podlegają opublikowaniu na stronie internetowej Ośrodka Pomocy Społecznej Sława.

2. Małoletni, uczestnicy zajęć opiekuńczo – wychowawczych w świetlicach otrzymują standardy ochrony małoletnich.

3. Jeżeli rozwój psychiczny małoletniego i stan jego zdrowia świadczy o ograniczonej możliwości zrozumienia założeń niniejszych standardów, wychowawca świetlicy może zaniechać udostępnienia standardów.

4. Rodzice opiekunowie prawni małoletnich są informowani o adresie strony internetowej Ośrodka Pomocy Społecznej Sława, o której mowa w pkt. 4 zasad korzystania z Internetu przy zapisie dziecka do placówki oraz każdorazowo w czasie spotkań z wychowawcami świetlic.

5. Na życzenie rodziców / opiekunów prawnych standardy ochrony małoletnich są udostępniane w farmie papierowej.

6. Obowiązkiem rodziców/ opiekunów prawnych jest zaznajomienie się ze standardami i wynikającymi z nich zasadami ochrony małoletnich przed krzywdzeniem, co potwierdzają stosownym oświadczeniem wg wzoru stanowiącego załącznik nr 4.

 

 

 

 

 

Standardy ochrony małoletnich - wersja dla dzieci

STANDARDY OCHRONY MAŁOLETNICH W ŚWIETLICY OPIEKUŃCZO WYCHOWAWCZEJ.

 

WERSJA DLA DZIECI KORZYSTAJĄCYCH Z POBYTU W ŚWIETLICY.

 

1. Twój wychowawca jest tutaj, aby Ci pomagać

 

Jeśli masz pytanie , problem, albo coś cię martwi, zawsze możesz porozmawiać z wychowawcom, on jest tutaj aby cię wspierać i pomagać.

 

2. Szacunek dla wszystkich

 

W świetlicy wszyscy powinni być dla siebie mili i szanować się nawzajem. To oznacza, że nie wolno nikogo wyśmiewać, krzyczeć na kogoś czy być dla niego niemiłym.

 

3. Twoje ciało należy tylko do ciebie

 

Pamiętaj że masz prawo czuć się komfortowo. Nie musisz zgadzać się na żaden dotyk, który sprawia, że czujesz się nieswojo. Jeśli coś takiego się zdarzy, ważne jest , abyś powiedział o tym wychowawcy lub komuś dorosłemu komu ufasz.

 

4. Tajemnice, które ciężko zachować

 

Jeśli ktoś prosi Cię, byś zachował sekret, który sprawia, że czujesz się zaniepokojony lub smutny, ważne jest abyś o tym powiedział. Niektóre tajemnice nie powinny pozostać sekretem.

 

5. Mów jak się czujesz

 

Czasami możemy czuć się smutni, zdenerwowani lub zaniepokojeni. To norma. Ważne jest abyś powiedział, jak się czujesz, szczególnie jeśli coś lub ktoś sprawia , że czujesz się źle.

 

6. Pomagamy sobie nawzajem

 

Jeśli zauważysz, że ktoś jest smutny, ma problem albo coś mu się stało, ważne jest, abyś powiedział o tym wychowawcy lub innemu dorosłemu. Razem możemy wzajemnie się wspierać.

 

7. Zabawa i nauka w bezpieczeństwie

 

W świetlicy możesz dużo się nauczyć, świetnie się bawić, korzystać z pomocy. Pamiętaj, że bezpieczeństwo jest zawsze najważniejsze. Jeśli czujesz, że coś może ci zagrażać, poinformuj o tym wychowawce lub kogoś dorosłego.

 

8. Poszanowanie twojej prywatności

 

W świetlicy masz prawo do zachowania swojej prywatności, korzystać z pomocy wychowawcy oraz innych wychowanków znajdujących się w świetlicy. W świetlicy masz się czuć swobodnie i bezpiecznie.

Świetlice profilaktyczno wychowawcze

W okresie ferii zimowych czynne są wszystkie świetlice profilaktyczno - wychowawcze, tj. w Sławie, Ciosańcu, Krzepielowie, Łupicach i Starym Strączu, w godzinach od 9.00 do 13.00.

Od 17 stycznia 2022r. została uruchomiona świetlica w Starym Strączu. Można zapisywać dzieci na drugi tydzień ferii.

Od 31 stycznia 2022r. świetlica w Starym Strączu będzie czynna:

- od poniedziałku do czwartku, w godzinach od 13.30 do 15.30

- piątek, od godziny 12.35 - do 15.30. 

Na terenie Gminy Sława funkcjonuje 5 świetlic profilaktyczno wychowawczych:

1) Świetlica w Sławie, ul. Odrodzonego Wojska Polskiego
2) Świetlica w Starym Strączu
3) Świetlica w Krzepielowie
4) Świetlica w Ciosańcu
5) Świetlica w Łupicach